0986525667
ĐÈN LED VÀ ỨNG DỤNG THIẾT KẾ CHIẾU SÁNG TRONG TỪNG KHÔNG GIAN NHÀ Ở
Để đưa ra tiêu chuẩn thiết kế chiếu sáng trong nhà, cần sử dụng những phần mềm chuyên dụng để đo và phân tích các chỉ số của đèn LED, là một bước quan trọng để đảm bảo sự hiệu quả và đồng nhất trong việc lựa chọn các giải pháp chiếu sáng. Những phần mềm này không chỉ giúp đo lường các chỉ số như chỉ số hoàn màu (CRI), nhiệt độ màu (CCT), mà còn cung cấp thông tin về hiệu suất năng lượng, phân phối ánh sáng và mô phỏng hiệu ứng chiếu sáng trong không gian thiết kế.
Việc áp dụng các tiêu chuẩn thiết kế chiếu sáng nhà ở là vô cùng quan trọng để đảm bảo không chỉ tính thẩm mỹ mà còn sự thoải mái và tiện nghi cho người sử dụng. Một phần quan trọng của việc này là việc đo lường và lựa chọn thiết bị phù hợp. Trước tiên, chúng ta cần tìm hiểu các đặc tính, thông số của đèn Led và ứng dụng trong từng không gian để đưa ra tiêu chuẩn như là tài liệu thiết kế chiếu sáng để áp dụng một cách phù hợp.
I. Đèn Led và những đặc tính của đèn Led
1. Hiệu suất phát quang
• Là hiệu quả phát sáng của đèn, được tính bằng tỉ số giữa quang thông và công suất tiêu thụ của đèn (lm/W).
• Đèn có hiệu suất phát sáng cao là đèn cho quang thông lớn mà tiêu thụ ít điện năng.
• Chỉ số hiệu suất chiếu sáng càng cao thì đèn càng tiết kiệm điện
2. Nhiệt độ màu
Correlated Color Temperature CCT là một đại lượng đặc trưng của ánh sáng, cho biết ánh sáng phát ra có màu gì, ánh sáng ấm hay lạnh.
3. Chỉ số hoàn màu CRI
• Chỉ số CRI (Color Rendering Index) phản ánh độ trung thực và chất lượng ánh sáng của đèn lên vật thể được chiếu
• Chỉ số hoàn màu được so sánh với ánh sáng mặt trời quy ước CRI =100
• Chỉ số hoàn màu càng cao ánh sáng càng đẹp.
4. Độ lệch chuẩn màu SDCN
Biểu đồ CIE
• SDCM (Độ lệch chuẩn màu phù hợp) dùng để đo độ đồng nhất của màu sắc.
• Số lượng SDCM càng thấp, sự thay đổi màu càng nhỏ:
<1: Không có sự khác biệt nào về màu sắc
1 – 3: Hầu như không có khác biệt nào có thể nhìn thấy
3 – 5: Có thể phát hiện bằng mắt thường nhưng rất ít
5 – 7: Được thị trường chấp nhận và phù hợp với yêu cầu của EcoDesign của Châu Âu
5. Độ suy giảm (Duy trì) quang thông
Hình ảnh so sánh độ suy giảm cường độ sáng theo thời gian của từng loại đèn
• Là mức độ giảm dần theo thời gian của giá trị quang thông, thường tính theo phần trăm quang thông ban đầu và tính theo tuổi thọ (giờ sử dụng).
II. Ứng dụng trong chiếu sáng nhà ở
1. Phòng khách - Sinh hoạt chung
Là khu vực thể hiện cá tính riêng biệt của chủ nhà, là nơi diễn ra các hoạt động chung của cả gia đình.
Yêu cầu trong thiết kế chiếu sáng phòng khách:
- Đủ sáng, thay đổi cường độ sáng linh hoạt: Điều này đề cập đến việc có đủ ánh sáng trong không gian, nhưng cũng cho phép điều chỉnh cường độ sáng theo nhu cầu cụ thể của từng tình huống. Điều này có thể đảm bảo rằng không gian có thể được điều chỉnh để phù hợp với các hoạt động khác nhau trong không gian sinh hoạt chung.
- Hạn chế đổ bóng: Đây là một yêu cầu quan trọng để đảm bảo ánh sáng không gây ra bóng đổ gây khó chịu hoặc làm mất tính thẩm mỹ của không gian phòng sinh hoạt chung. Điều này có thể đạt được bằng cách sử dụng các nguồn ánh sáng phù hợp và định vị chúng sao cho không tạo ra bóng đổ lớn hoặc không mong muốn.
- Kịch bản chiếu sáng đa dạng: Đây là việc tạo ra các tùy chỉnh chiếu sáng khác nhau tùy thuộc vào nhu cầu cụ thể của từng tình huống hoặc mục đích sử dụng. Các kịch bản chiếu sáng có thể bao gồm cài đặt sáng sủa cho công việc hoạt động chung, cho không gian bàn trà lúc thư giãn…
- Chiếu sáng nhấn vào các vật phẩm trang trí: Điều này đề cập đến việc sử dụng ánh sáng để làm nổi bật và làm đẹp các vật phẩm trang trí trong phòng khách. Ánh sáng được định vị sao cho tạo ra các điểm nhấn và làm tôn lên các đối tượng trang trí, giúp chúng nổi bật và thu hút sự chú ý.
- Đèn có quang thông lớn, yêu cầu độ rọi 300 – 400 Lux, chỉ số hoàn màu cao (CRI >=90), trình điều khiển đa dạng.
- Hình thức đèn và phương pháp chiếu phù hợp, chia nhỏ các lớp sáng khoa học.
- Ưu tiên ánh sáng 4000K
2. Khu vực bếp – bàn ăn
Là nơi nấu nướng, ăn uống, giao tiếp,...
Yêu cầu thiết kế chiếu sáng khu vực bếp - bàn ăn:
- Đủ sáng , nhưng không được chói: Điều này có nghĩa là cần đảm bảo không gian được chiếu sáng đủ để hoạt động nấu nướng và ăn uống, nhưng ánh sáng không nên gây ra hiện tượng chói khi nhìn thẳng vào nguồn sáng. Điều này có thể đạt được bằng cách sử dụng bộ phận chóa hoặc lens để điều chỉnh ánh sáng và tránh tia sáng trực tiếp.
- Chất lượng ánh sáng tốt; hạn chế đổ bóng: Chất lượng ánh sáng tốt đảm bảo màu sắc của thực phẩm và không gian bếp không bị biến đổi hoặc biến đổi màu. Để đạt được điều này cần có hệ thống thiết kế chiếu sáng sử dụng đèn có chỉ số hoàn màu cao, đảm bảo màu sắc được tái tạo chính xác. Đồng thời, cần hạn chế tối đa hiện tượng đổ bóng, đặc biệt là trên bề mặt làm việc và bếp.
- Đèn có chỉ số hoàn màu cao; góc mở rộng, có chóa/lens chống chói: Đèn có chỉ số hoàn màu cao giúp tái tạo màu sắc chính xác và trung thực. Góc mở rộng cũng quan trọng để phân phối ánh sáng đều trên toàn bộ không gian làm việc và phòng ăn. Chóa hoặc lens được sử dụng để điều chỉnh hướng ánh sáng và tránh hiện tượng chói.
- Ưu tiên ánh sáng 3000K, yêu cầu độ rọi >=500 Lux: Ánh sáng 3000K là ánh sáng ấm, tạo ra không gian ấm cúng và thoải mái cho việc nấu nướng và ăn uống. Sự ấm áp của ánh sáng này cũng giúp tạo ra một môi trường lý tưởng cho các hoạt động gia đình và tạo cảm giác thân thiện trong không gian nhà bếp và phòng ăn.
3. Phòng ngủ
Là nơi mang đậm dấu ấn cá nhân, tính riêng tư của chủ nhân căn phòng, nơi diễn ra các hoạt động : Thư giãn, ngủ, nghỉ… Cần có những tiêu chuẩn thiết kế chiếu sáng phòng ngủ nhất định.
Yêu cầu trong thiết kế chiếu sáng phòng ngủ:
- Lượng sáng dịu nhẹ, thay đổi cường độ sáng linh hoạt: Trong phòng ngủ, cần có một lượng sáng nhẹ nhàng, không gây khó chịu và không làm mất giấc ngủ. Đồng thời, cần có khả năng điều chỉnh cường độ sáng linh hoạt để phù hợp với nhu cầu sử dụng trong các tình huống khác nhau, chẳng hạn như đọc sách hoặc làm việc nhỏ trong phòng.
- Chất lượng ánh sáng tốt, độ chói thấp: Ánh sáng trong phòng ngủ cần được thiết kế để đảm bảo chất lượng tốt, tức là màu sắc được tái tạo chính xác và không gây hiện tượng chói khi nhìn trực tiếp vào nguồn sáng.
- Cần cung cấp thêm ánh sáng tại một vài khu vực chức năng: Ngoài ánh sáng chính, cũng cần cân nhắc cung cấp ánh sáng tại các khu vực chức năng như góc đọc sách, khu vực làm việc hoặc khu vực trang điểm (nếu có).
- Sử dụng ánh sáng gián tiếp, trình điều khiển đa dạng: Ánh sáng gián tiếp được ưa chuộng trong phòng ngủ vì nó tạo ra không gian mềm mại và ấm áp. Đồng thời, cần có trình điều khiển đa dạng để điều chỉnh ánh sáng theo nhu cầu và tạo ra không gian thích hợp cho mọi tình huống.
- Chỉ số hoàn màu cao, sử dụng các loại chóa/lens chống chói: Đèn với chỉ số hoàn màu cao giúp tái tạo màu sắc tự nhiên và chính xác. Cần sử dụng các loại chóa hoặc lens để hạn chế hiện tượng chói và tạo ra ánh sáng mềm mại.
- Đèn góc chiếu vừa và nhỏ, chia nhỏ các lớp sáng khoa học: Sử dụng các loại đèn có góc chiếu nhỏ và vừa để tạo ra các lớp ánh sáng, tạo sự sâu và mềm mại trong không gian phòng ngủ.
- Ưu tiên lựa chọn ánh sáng ấm 3000K, yêu cầu độ rọi 100 – 200 Lux: Ánh sáng ấm 3000K tạo cảm giác thoải mái và ấm áp trong phòng ngủ. Độ rọi từ 100 đến 200 Lux là đủ để cung cấp ánh sáng đủ cho các hoạt động như thay đồ và di chuyển trong phòng mà không làm mất giấc ngủ.
4. Khu vực tâm linh
Là nơi thờ tụng, tín ngưỡng, sinh hoạt tôn giáo… Mang bầu không khí trang nghiêm, ấm cúng vì vậy cũng yêu cầu các bước thiết kế chiếu sáng cẩn trọng hơn.
Yêu cầu chiếu sáng khu vực tâm linh:
- Lượng sáng thấp: Trong không gian tâm linh và phòng thờ, thường mong muốn có một lượng sáng thấp để tạo ra một môi trường yên bình, tĩnh lặng và thu hút sự tập trung. Ánh sáng thấp giúp tạo ra một không gian yên bình và tôn vinh không gian tâm linh.
- Chất lượng ánh sáng vừa đủ: Ánh sáng trong khu vực này cần phải đủ để cho phép người dùng thực hiện các hoạt động tâm linh như cầu nguyện, thiền, hoặc các nghi lễ tôn giáo khác một cách thoải mái và dễ dàng. Tuy nhiên, cần duy trì mức ánh sáng vừa phải để không làm mất đi sự tĩnh lặng của không gian.
- Đèn công suất nhỏ: Sử dụng đèn có công suất nhỏ để tạo ra ánh sáng mềm mại và tinh tế, phù hợp với không gian tâm linh và phòng thờ. Điều này cũng giúp tiết kiệm năng lượng và làm giảm áp lực về mặt điện năng.
- Dùng đèn góc chiếu vừa, ánh sáng nhẹ nhàng: Đèn góc chiếu vừa giúp phân phối ánh sáng một cách đồng đều và nhẹ nhàng trong không gian. Ánh sáng như vậy tạo ra một không gian mềm mại và thích hợp cho các hoạt động tâm linh và tôn giáo.
- Ưu tiên ánh sáng 3000K, yêu cầu độ rọi 150 – 200 Lux: Ánh sáng ấm 3000K tạo cảm giác ấm áp và thoải mái, phù hợp với không gian tâm linh và phòng thờ. Độ rọi từ 150 đến 200 Lux đủ để cung cấp ánh sáng đủ cho các hoạt động như cầu nguyện và thực hành tâm linh mà không làm mất đi sự yên bình của không gian.
5. Khu vực nhà vệ sinh, phòng tắm
Là nơi vệ sinh cá nhân, tắm giặt…
Yêu cầu chiếu sáng khu vực nhà vệ sinh - phòng tắm:
- Lượng ánh sáng lớn: Nhà tắm và nhà vệ sinh cần có lượng ánh sáng đủ lớn để hỗ trợ các hoạt động như tắm, vệ sinh cá nhân và trang điểm một cách an toàn và thuận tiện.
- Chất lượng ánh sáng tốt, độ đồng đều cao: Chất lượng ánh sáng tốt đảm bảo rằng màu sắc của quần áo, da dễ dàng nhận biết và không bị biến đổi. Độ đồng đều cao của ánh sáng giúp tránh hiện tượng bóng đổ và tạo ra không gian sáng đều.
- Hạn chế tối đa bóng đổ tại khu vực lavabo: Khu vực lavabo là nơi cần chú ý hạn chế tối đa bóng đổ để người sử dụng có thể thực hiện các hoạt động vệ sinh cá nhân một cách thoải mái và thuận tiện nhất.
- Đèn góc chiếu rộng: Sử dụng đèn có góc chiếu rộng giúp phân phối ánh sáng đều và rộng khắp không gian nhà tắm và nhà vệ sinh, tạo cảm giác mở và thoải mái.
- Chỉ số hoàn màu cao: Chỉ số hoàn màu cao giúp tái tạo màu sắc chính xác và tự nhiên, đặc biệt là quan trọng trong các hoạt động như trang điểm và cạo râu.
- Vị trí lắp đặt, phương pháp chiếu phù hợp: Việc lắp đặt đèn ở các vị trí chiến lược và sử dụng phương pháp chiếu phù hợp giúp tối ưu hóa hiệu quả của ánh sáng và tránh tạo ra các điểm tối không mong muốn.
- Sử dụng ánh sáng 3000K/4000K tùy phong cách thiết kế, yêu cầu độ rọi 200 – 300 Lux: Lựa chọn ánh sáng 3000K hoặc 4000K tùy thuộc vào phong cách thiết kế của nhà tắm và nhà vệ sinh. Độ rọi từ 200 đến 300 Lux là đủ để cung cấp ánh sáng đủ cho các hoạt động vệ sinh cá nhân mà không gây mỏi mắt.
6. Phòng làm việc
Là nơi xử lí các tác vụ trên máy tính, giấy tờ… Là không gian riêng tư, tập trung
Yêu cầu thiết kế chiếu sáng phòng làm việc:
- Ánh sáng tập trung: Trong phòng làm việc, cần có ánh sáng tập trung để hỗ trợ tăng cường sự tập trung và hiệu suất làm việc. Ánh sáng này cần được phân bố đồng đều trên không gian làm việc để giúp người sử dụng dễ dàng tập trung vào công việc.
- Chất lượng ánh sáng tốt, chống chói cao, hạn chế bóng đổ: Ánh sáng trong phòng làm việc cần phải có chất lượng tốt, không gây chói mắt và hạn chế tối đa hiện tượng bóng đổ. Điều này giúp tạo ra một môi trường làm việc thoải mái và hiệu quả.
- Chiếu sáng nhấn vào các vật phẩm trang trí, giải thưởng quan trọng: Để tạo điểm nhấn và tăng tính thẩm mỹ của không gian làm việc, cần có ánh sáng nhấn vào các vật phẩm trang trí, giải thưởng hoặc các khu vực quan trọng khác trong phòng làm việc.
- Đèn có quang thông lớn, góc chiếu hẹp: Đèn có quang thông lớn và góc chiếu hẹp giúp tập trung ánh sáng vào các khu vực cụ thể trong phòng làm việc một cách hiệu quả, đồng thời hạn chế bóng đổ và chói mắt.
- Chỉ số hoàn màu cao (CRI >=90): Chỉ số hoàn màu cao đảm bảo rằng màu sắc của các vật phẩm và vật liệu được tái tạo chính xác và trung thực trong ánh sáng, giúp người làm việc nhận biết màu sắc một cách chính xác.
- Hình thức đèn và phương pháp chiếu phù hợp: Hình thức của đèn và phương pháp chiếu sáng cần phải phù hợp với phong cách thiết kế và nhu cầu sử dụng của không gian làm việc.
- Ưu tiên màu 4000K, yêu cầu độ rọi 400 – 500 Lux: Màu ánh sáng 4000K tạo ra một không gian làm việc sảng khoái và tỉnh táo, thích hợp cho các hoạt động tập trung. Độ rọi từ 400 đến 500 Lux đảm bảo cung cấp đủ ánh sáng cho các công việc cần sự chính xác và tập trung cao.
7. Phòng giải trí
Là nơi giải trí, thư giãn,.. Bầu không khí nhẹ nhàng, thoải mái.
Yêu cầu thiết kế chiếu sáng phòng giải trí:
- Thay đổi cường độ sáng linh hoạt: Trong phòng giải trí, cần có khả năng điều chỉnh cường độ sáng linh hoạt để phù hợp với các hoạt động khác nhau như xem phim, chơi trò chơi, đọc sách hoặc thực hiện các hoạt động giải trí khác. Việc này giúp tạo ra một môi trường sảng khoái và thoải mái cho người sử dụng.
- Cần cung cấp nhiều sáng để dọn dẹp, lau chùi: Trong phòng giải trí, việc cung cấp đủ ánh sáng là quan trọng để người dùng có thể dọn dẹp, lau chùi và duy trì vệ sinh trong phòng một cách dễ dàng và hiệu quả.
- Đèn có quang thông lớn, góc chiếu hẹp: Đèn có quang thông lớn và góc chiếu hẹp giúp tập trung ánh sáng vào các khu vực cụ thể trong phòng giải trí, như bàn làm việc, kệ sách hoặc khu vực chơi game, tạo ra một không gian sáng rõ ràng và rất hiệu quả.
- Hình thức đèn và phương pháp thực hiện phù hợp: Hình thức của đèn và phương pháp thực hiện chiếu sáng cần phải phù hợp với phong cách thiết kế và nhu cầu sử dụng của phòng giải trí. Có thể sử dụng đèn treo, đèn bàn, đèn tường hoặc đèn đất để tạo ra không gian chiếu sáng đa dạng và phong phú.
- Màu ánh sáng vàng ấm, yêu cầu độ rọi 150 – 200 Lux: Màu ánh sáng vàng ấm tạo ra một không gian ấm áp, thoải mái và thân thiện, phù hợp với các hoạt động giải trí như xem phim, đọc sách hoặc thư giãn sau một ngày làm việc căng thẳng. Màu sắc này cũng giúp tạo ra một không gian nghỉ ngơi và thư giãn tốt.
8. Khu vực hành lang giao thông
Là nơi chuyển tiếp, kết nối các không gian.
Yêu cầu thiết kế chiếu sáng khu vực hành lang giao thông:
- Lượng sáng vừa đủ: Trong hành lang, việc cung cấp lượng ánh sáng vừa đủ là cực kỳ quan trọng. Ánh sáng cần đủ để người đi qua có thể nhìn rõ và cảm thấy an toàn, nhưng không nên quá sáng để tránh lãng phí năng lượng và làm mất đi sự thoải mái.
- Kịch bản chiếu sáng đơn giản: Kịch bản chiếu sáng đơn giản là một cách tiếp cận hiệu quả cho hành lang. Sử dụng ít loại đèn và các bộ phận chiếu sáng cơ bản giúp dễ dàng quản lý và duy trì hệ thống chiếu sáng mà không cần nhiều chi phí hoặc công sức.
- Đèn có công suất trung bình: Việc sử dụng đèn có công suất trung bình đảm bảo rằng hành lang được chiếu sáng đủ mà không tạo ra một môi trường quá sáng hoặc lãng phí năng lượng. Đèn có công suất trung bình cũng thường đảm bảo tuổi thọ đèn cao và ít cần bảo trì.
- Sử dụng ít loại đèn, yêu cầu độ rọi >100 Lux: Sử dụng ít loại đèn nhưng vẫn đảm bảo độ rọi trên 100 Lux giúp tạo ra một môi trường chiếu sáng đủ cho hành lang. Việc này giúp tiết kiệm chi phí và năng lượng trong việc vận hành hệ thống chiếu sáng và đồng thời giảm thiểu bảo trì.
9. Kho – Khu phơi đồ
Là nơi lựa chọn, sắp xếp, phân loại đồ dùng. Nơi giặt giũ, phơi phóng…
Yêu cầu thiết kế chiếu sáng kho – khu phơi đồ:
- Cần đủ sáng, thuận tiện cho việc thao tác: Trong môi trường kho - khu phơi đồ, việc cung cấp đủ ánh sáng là rất quan trọng để người sử dụng có thể thực hiện các thao tác như tìm kiếm, sắp xếp và vận chuyển đồ một cách dễ dàng và hiệu quả. Ánh sáng đủ cũng giúp giảm thiểu rủi ro tai nạn và tăng cường an toàn.
- Đèn có góc chiếu rộng, quang thông lớn: Để đảm bảo ánh sáng lan tỏa đều và đủ trên toàn bộ không gian kho - khu phơi đồ, cần sử dụng đèn có góc chiếu rộng và quang thông lớn. Điều này giúp tạo ra một không gian chiếu sáng đồng đều và thoải mái cho các hoạt động trong kho.
- Ưu tiên ánh sáng 4000k, yêu cầu độ rọi 150 – 200 Lux: Ánh sáng màu 4000K (trắng tự nhiên) thường được ưa chuộng trong môi trường kho - khu phơi đồ vì nó tạo ra một môi trường làm việc sảng khoái, tỉnh táo và giúp tăng cường sự tập trung và hiệu suất làm việc. Màu sắc này cũng giúp tái tạo màu sắc của các vật phẩm một cách chính xác, giúp dễ dàng nhận biết và phân loại đồ dùng.
Kết luận
Quá trình đo lường giúp xác định các yếu tố như lượng ánh sáng cần thiết, mức độ chiếu sáng và phân phối ánh sáng trong không gian cụ thể. Điều này đặc biệt quan trọng trong việc tạo ra không gian sống thoải mái và tiện nghi, đồng thời tạo ra môi trường an toàn và chức năng.
Việc lựa chọn thiết bị phù hợp dựa trên các yếu tố như kích thước của không gian, nhu cầu sử dụng và phong cách thiết kế. Điều này đòi hỏi sự hiểu biết sâu sắc về các loại đèn và công nghệ chiếu sáng, cũng như việc thực hiện một sự đánh giá kỹ lưỡng về các yếu tố kỹ thuật và thẩm mỹ.
Tổng cộng, việc áp dụng các tiêu chuẩn thiết kế chiếu sáng trong không gian nhà ở không chỉ là vấn đề về cá nhân hóa và thẩm mỹ mà còn đảm bảo sự thoải mái, an toàn và tiện nghi cho các cư dân. Đo lường và lựa chọn thiết bị phù hợp là hai yếu tố quan trọng để đạt được mục tiêu này.